Ahmet Sonkur: Yumurta üreticisi zarar ediyor

Yumurta fiyatları neden artıyor? Yumurta fiyatlarını belirleyen etmenler neler? Üretici ne durumda? Karaman'da yumurta ticareti yapan Nizam Tavukçuluk sahibi Ahmet Sonkur üretici açısından yumurta sektöründeki durumu açıklıyor. 

 

Yumurtanın kilo fiyatı domatesten ucuz

Son 5 yıl içinde en düşük gıda kaynağı yumurtadır. Yani 1 koli yumurta 2 kilogramın üzerinde gelir. Şu anda çiftlik çıkışı 27  TL civarında. Domatesin 25, salatalığın 20 TL olduğu bu dönemde yumurtanın kilo fiyatı 14 TL gibi komik bir rakam olarak karşımıza çıkıyor. O da ihracatın zayıf olmasından dolayı bir sıkıntı yaşanıyor. Şu an mısırın 6,5 TL olduğu bu günlerde, 200 gram mısır 1 yumurta eşit durumda. Şu anda çiftliğin ana maliyeti 39,5 40 TL civarında oynuyor.

 

4 yıldır yumurta üreticileri zarar ediyor

Karaman, Afyonkarahisar’dan sonra Türkiye’de 2. konumda yer alırken, 3 milyona yakın tavuğu mevcut. Karaman İç Anadolu’ya hâkim bir bölge. Israrla söylemek istiyorum; Karaman, yumurta kalitesinde Türkiye’de değil dünyada bir numara aynı bisküvi gibi. Yani 1. sınıf mısır kullanılıyor. Kendi mısırını kendi üretiyor. Diğer noktada 4 yıldır yumurta üreticilerinin tamamı zarar içerisinde. Marketler kâr edebilir, bizimde marketlerimiz var. Marketlerde 40-50 TL’ye satılabilir, yalnız üreticinin durumu bilhassa Irak’a ihracat açılmazsa, böyle devam ederse çiftliklerin %50’si kapatmak zorunda kalır. Şu an net %30 zarar ile işlem devam ediyor. Yani tavuğun yeminden kısıp, ekonomik yönüne gitme şansı yok. Hal böyle olunca marketlere verilen yumurtanın şilink maliyeti 3 TL’yi geçmiş durumda. Yani bu durumda market kazanıyor ise bile çiftlikler zarar ediyor.

 

Ahmet Sonkur: Yumurta üreticisi zarar ediyor

İHRCATTAKİ SIKINTI NE?

 

İhracattaki ana sıkıntı, ihracat bölgesinin az olması. Şu an Türkiye dört noktaya ihracat yapıyor ise bunun en az üç katına çıkması gerekiyor. Bildiğimiz üzere Tarım ve Orman Bakanlığı’nın bu yönde bir çalışması var ama şu anda faal değil. Türkiye’de üretilen yumurtanın %40’a yakını Irak’a gidiyor. Türkiye şartlarında üretim fazla, tüketim az. Şu an Türkiye’de kişi başı oranlarına bakarsak 1 kişi 1 yumurta yemiyor. 82 milyon vatandaş var, Tarım Bakanlığı’nın istatistikleri doğrultusunda gelen veriler günlük 32 milyon. Yani ihracatı açmadıktan sonra bu işin çözümü mümkün değil. Çiftliklerin bu yönde durumu çok kötü durumda.

 

YUMURTACILAR BİRLİKTE HAREKET EDEBİLİYOR MU? YENİ PAZARLAR İÇİN ÇABA İÇERİSİNDELER Mİ?

Üreticiler çaba içerisinde giriyor ama ne kadar girse de bunu yapacak olan Bakanlık. Yani şimdi Yum-Bir birlikte hareket ediyor. Bu arz-talep meselesi bu fiyatlar oynar. Ama talep, arzı karşılamadığı takdirde gün gün sıkıntıya giriyor. Geçen yıl yumurta 30 TL idi bu yıl 28 TL geçen yıl kullanılan mısır 3 TL idi şu an 6,5 TL. Çiftlik giderlerini eklediğin zaman 41,5-42 TL’ye bulan maliyet var.